Eng heeft meerdere betekenissen. Twee betekenissen: nauw en griezelig, gaan voor de relaties binnen de familie van Elisabeth wel op. Sommige relaties werden heel nauw binnen de familie gesloten. Zo trouwde hertogin Ludovika met haar achterneef en Elisabeth met haar volle neef, maar ook in eerdere generaties was er regelmatig sprake van inteelt. Dit was, alhoewel men dat toen niet wist, ook griezelig, omdat inteelt de oorzaak kan zijn voor zowel geestelijke als lichamelijke afwijkingen in het nageslacht. Bij de familie von Habsburg is bijvoorbeeld de Habsburgse onderlip en kin berucht. En bij de familie von Wittelsbach was excentriciteit, soms zelfs ontaardend in waanzinnigheid, berucht.
Nauwe relaties
Keizerin Caroline Auguste
Keizerin Caroline Auguste was een halfzus van aartshertogin Sophie en van hertogin Ludovika. Ze was dus ook (half)tante van Franz Jozef en van Elisabeth. Toen prinses Sophie met aartshertog Franz Karl huwde, werd keizerin Caroline Auguste de (stief)schoonmoeder van haar halfzus en later ook de (stief)grootmoeder van de kinderen van aartshertogin Sophie.
Keizerin Caroline Auguste in 1864 geschilderd door Franz Schrotzberg (1811 – 1889)
Bron afbeelding: publiek domein via Wikipedia
Hertog Maximilian in Beieren en prinses Ludovika van Beieren
Koning Maximilian I was de vader van hertogin Ludovika. Het jongste zusje van koning Maximilian I Joseph, Maria Anna trouwde met paltsgraaf (later de eerste hertog in Bayern) Wilhelm von Birkenfeld-Gelnhausen. Dit paar kreeg drie kinderen, waaronder zoon hertog Pius. Hertog Pius huwde met prinses Amalie Luise van Arenberg. Zij kregen één zoon: hertog Maximilian. Prinses Ludovika huwde dus met haar achterneef en werd zo van een prinses van Beieren een hertogin in Beieren.
Zie (binnenkort) de verwantschap van hertog Maximilian en hertogin Ludovika in de stamboom
Keizer Franz Joseph en hertogin Elisabeth in Beieren
Aartshertogin Sophie, de moeder van Franz Joseph en hertogin Ludovika, de moeder van Elisabeth waren allebei dochters uit het tweede huwelijk van koning Maximilian I Joseph met Karoline Friederike Wilhelmine van Baden. Franz Joseph en Elisabeth waren dus volle neef en nicht.
Zie (binnenkort) de verwantschap van keizer Franz Joseph en hertogin Elisabeth in de stamboom
Griezelige effecten
Veel familieleden van keizerin Elisabeth vertoonden eigenaardigheden die mogelijk door inteelt veroorzaakt werden. Keizerin Elisabeth was zelf trouwens ook niet echt stabiel te noemen.
Een paar familieleden met eigenaardigheden:
Elisabeths grootvader, de al eerder genoemde hertog Pius in Bayern, was een agressieve mens en een mensenhater. Hij viel zomaar mensen op straat aan en kwam zo meerdere malen in aanraking met de politie. Hertog Pius was ook kreupel. Hij eindigde zijn leven in een zelfgekozen eenzaamheid.
Hertog Max in Bayern was een excentriekeling met sterke egoïstische trekken.
De twee zonen van koning Ludwig I, Ludwig en Otto waren geestelijk verre van gezond.
Kroonprins Rudolf was ook geen stabiele persoonlijkheid.
Omdat ik afwijkingen niet zo leuk vind klinken, gebruik ik het woord eigenaardigheden. Het is nooit met zekerheid te zeggen of een eigenaardigheid door inteelt komt. Vaak ontstaan eigenaardigheden door opvoeding of worden ze versterkt door opvoeding. In niet-inteeltige families zie je ook dat opvoeding enorm veel invloed heeft op al dan niet aanwezige genetische erfenissen.
Bronnen:
Hamann, B. (1998). Elisabeth: Kaiserin wider Willen. München, Zürich: Piper.
Voor het laatst gewijzigd op 16 februari 2023